W sobotę 13 maja w Białymstoku odbyły się uroczystości związane ze Świętem 10. Pułku Ułanów Litewskich. Była to jedna z najważniejszych wojskowych formacji na Kresach przed II wojną światową.
Święto jest pamiątką wielkiego sukcesu ułanów, jakim było dojście do Dniepru w 1920 roku. Dokładnie 8 maja 1920 r. żołnierze 10. Pułku Ułanów Litewskich, goniąc bolszewików, dotarli do Dniepru, w którym napoili swoje konie.
Historia 10. Pułku Ułanów Litewskich sięga powstania listopadowego. Odtworzono go w listopadzie 1918 r. w majątku Pietkowo na Podlasiu. Pułk Ułanów otrzymał nr 10, a w później czasie „Litewskich”, ze względu na fakt, że formowali go w większości ochotnicy z terenów dawnego historycznego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Dało to zresztą powód do powstania żurawiejki: Z Litwy borów, pól i łanów, to dziesiąty pułk ułanów.
Żołnierze 10. Pułku Ułanów Litewskich wsławili się brawurową szarżą przeciwko wojskom bolszewickim w bitwie nad Niemnem. Kresowi ułani bohatersko walczyli do końca kampanii wrześniowej w 1939 roku.
Dziś o pamięć formacji dbają współcześni ułani: pasjonaci historii i miłośnicy konnej jazdy, zrzeszeni w stowarzyszeniach w całym województwie podlaskim.
Źródło: IPN
Fot. Natalia Krzywicka IPN
