Dziś mija 610 rocznica podpisania unii polsko-litewskiej w Horodle. Unia będąca wynikiem politycznej roztropności króla Władysława Jagiełły przyczyniła się do zacieśnienia więzi i podniesienia znaczenia obu państw na arenie międzynarodowej.

To był kolejny, po podpisanej wcześniej unii krewskiej (1385) oraz unii wileńsko-radomskiej (1401), krok ku zjednoczeniu obu państw, który przyczynił się też do zawiązania unii lubelskiej (1569).

Wydarzenie to zbliżyło kulturowo oba kraje. Wielkie Księstwo Litewskie wdrożyło polskie instytucje wojewodów i kasztelanów. 47 wybranych przez Witolda bojarów litewskich wyznania katolickiego, zostało adoptowanych przez polskie rody herbowe i otrzymało polskie herby, stając się tym samym częścią polskiej szlachty.

Państwo polsko-litewskie w latach 1386–1434

Unia przyczyniła się do wprowadzenia w Wielkim Księstwie Litewskim zachodnioeuropejskiego modelu szlachectwa z dziedzicznymi herbami. Dzięki temu wzrosła również rola szlachty litewskiej. Był to jeden z głównych kroków w kierunku modernizacji i europeizacji Wielkiego Księstwa Litewskiego.

Ponadto unia wprowadziła instytucję odrębnego wielkiego księcia na Litwie, który był wybierany przez króla Polski za radą i wiedzą bojarów litewskich oraz panów polskich, jak również postanowiono, że dla omawiania ważnych spraw dotyczących Korony i Litwy odbywać się będą wspólne zjazdy.

Pierwszy z trzech aktów unii horodelskiej z przywieszonymi pieczęciami polskiego króla Jagiełły i litewskiego wielkiego księcia Witolda

Fragment:

„Dla tego my Władysław z łaski Bożej król polski i ziem krakowskiej, sandomirskiej, sieradzkiej, lanczyckiej, kujawskiej, litewskiej nawyższe książę, pomorski, ruski pan i dziedzic i Aleksander rzeczony Witold wielkie książę litewskie i ziem ruskich pan i dziedzic, oznajmujemy przez niniejszy list, którym to wiedzieć przynależy wszystkim teraz i potym będącym, którzy tego wiadomość będą mieć, iż ziemie litewskie i ich obywatele poddani państwu naszemu (którym częstokroć rękę szczodrobliwości naszej rozciągamy i o pożytki ich starając się mieliśmy o tym pieczą, jakobyśmy za częstym staraniem stan i zawołanie ich uczynili zacniejsze), chcąc tedy je z wielkiem pożądaniem w nabożeństwie przyjętej wiary na potomne czasy utwierdzić i ugruntować, aby je nawyższy Pan, za którego łaską a staraniem naszym wzięli oświecenie wiary ku chwale i czci imienia swego i tejże wiary powszechnej oświeceniu, pomazaniem łaski swej utwierdził, iż gdyśmy ich częstokroć dary szczodrobliwości naszej pocieszyli, tedy też, jako nabarziej być może, chcemy je duchownemi dary zachować i przez dobre sprawy i prace zatrzymać. Którzy aby w stałości wiary tym lepiej się ćwiczyli, iżeby z cnoty w cnotę postępowali, jarzmo niewolej, w której do tego czasu byli zamotani i związani, z szyje ich składając i rozwięzując, z wrodzonej nam szczodrobliwości i łaski jem wolności, swobody, łaski, exempcje i przywileje, które zwykły być dawane ludziom powszechnej wiary, wedle zamknienia w sobie niniejszego przywileju dajemy i użyczamy.”

Oprac. wikipedia.org, facebook.com/MojHistorycznyBlogMHB

Wysyłam
Ocena czytelników
5 (2 głosów)