We wsi Rohoźnica Wielka na Grodzieńszczyźnie odnowiono dwór z XVIII wieku. To właśnie tutaj zatrzymywał się ostatni władca Rzeczypospolitej, Stanisław August Poniatowski. W tej samej posiadłości przyszedł na świat hrabia Aleksander Pruszyński, znany polski działacz społeczny i dziennikarz, który kandydował na urząd prezydenta Białorusi w 1994 roku.
Prace remontowe dworu są prawie zakończone. Kolejnym etapem jest rekonstrukcja budynku gospodarczego i otaczającego go terenu, gdzie dawniej był park.
Dwór należy do przedsiębiorstwa komunalnego imienia Adama Mickiewicza, które przeprowadziło remont tego budynku.
„Przeprowadziliśmy znaczące prace remontowe. Odnowiliśmy fasadę i dach, dobierając odpowiednią kolorystykę. Także odnowiliśmy kolumny wejściowe. Jeszcze potrzebna jest obróbka i doprowadzenie do należytego stanu budynku przy dworze. W przyszłości planujemy oczyścić cały teren, mamy zamiar zasadzić sad, drzewa owocowe. Dzięki rentowności gospodarstwa wszystkie prace prowadzimy za własne środki” – powiedział dyrektor przedsiębiorstwa komunalnego imienia Adama Mickiewicza, Władimir Pisariewicz.
Dwór w Rohoźnicy Wielkiej (fot. zviazda.by)
Dwór przed renowacją (fot. kyky.org)
Komunalne przedsiębiorstwo, wcześniej kołchoz, nosi imię Adama Mickiewicza od momentu założenia w 1951 roku. Jest to nietypowe, ponieważ zazwyczaj kołchozy nazywano imionami rosyjskich lub radzieckich bohaterów: na przykład kołchoz imienia Suworowa, lub kołchoz „Droga Lenina”. Dzisiaj były kołchoz stara się być na czasie: posiada nowoczesną stronę internetową i nawet prowadzi TikTok.
Dwór w okresie międzywojennym (fot. nac.gov.pl)
Dwór w Rohoźnicy Wielkiej, zbudowany przez rodzinę Suchodolskich w końcu XVIII wieku w stylu klasycystycznym, jest siedemnastoosiowym, głównie parterowym budynkiem na planie prostokąta z centralną częścią dwupiętrową i dużym portykiem. W XIX wieku dodano taras z balkonem. Przed dworem znajduje się gazon, dziedziniec i dwie oficyny. Na osi dworu jest brama wjazdowa, a za nią aleja. W parku, starszym od dworu, był ogród i stawy, a na wzgórzu ruiny kaplicy św. Huberta.
Aleksander Pruszyński (fot. racyja.com)
W budynku dworu mieścił się pokój, zwany „królewskim”: kiedyś mieszkał w nim król Stanisław August Poniatowski, goszcząc u Antoniego Suchodolskiego. W 1934 roku w tym majątku urodził się hrabia Pruszyński, wybitny polski działacz i dziennikarz. Oto jak opisywał po latach swój pobyt w rodzinnym majątku:
„Każdy ma swój dom rodzinny, a jeżeli jest on okazały, to tym bardziej chce się do niego wrócić. Pierwszy raz byłem u siebie po 29 latach od wyjazdu, w 1970 r. Majątek zabrało państwo, teraz jest tam kołchoz. Tłumaczę dyrektorowi, kim jestem. A on mnie zaprasza do środka, ale przez drzwi kuchenne. A ja do niego, że do swojego pałacu ja nie wchodzę kuchnią, ale przez front. Podszedłem, uklęknąłem, pocałowałem pierwszy stopień mojego domu”…
Zmarł hrabia Aleksander Pruszyński. Był postacią niezwykle barwną
Wb24.org na podst. hrodna.life, wikipedia.org, goniec.net
Zdjęcie główne: zviazda.by
