Kolejne zniszczenia barokowego kościoła zauważyli krajoznawcy z grupy na Facebooku “Połock: przeszłość i teraźniejszość”.
Kamienny klasztor i kościół Najświętszej Maryi Panny na południowym brzegu Dźwiny zostały zbudowane przez oo. Bernardynów z Połocka w 1758 roku. Barokowy kompleks powstał na miejscu poprzedniego drewnianego. Na terenie klasztoru znajdowało się wiele budynków gospodarczych, w tym piekarnia (która się zachowała), browar, kuźnia, stajnia, łaźnia. Założono także sad owocowy z ogrodem.
Plan kompleksu z 1838 roku (źródło: wikipedia.org)
Po stłumieniu Powstania Listopadowego władze carskie zamknęły klasztor, a kościół zamieniły na prawosławną cerkiew pw. Jana Ewangelisty.
Zniszczony kościół w latach 20. XX wieku (fot. wikipedia.org)
Podczas wojny polsko-sowieckiej w 1919 roku Polacy zajęli lewy brzeg Dźwiny. W walkach z Armią Czerwoną, która okupowała główną część miasta na prawym brzegu, świątynia została znacząco uszkodzona, co widać na zdjęciach z lat 20.
Bolszewicy zamknęli kościół. Kompleks ponownie ucierpiał podczas II wojny światowej. Budynek poklasztorny został w latach 50. XX wieku przystosowany na placówkę medyczną, a ruiny kościoła częściowo zniszczono.
Kompleks na panoramie lewego brzegu Dźwiny (fot. wikipedia.org)
Do naszych czasów od dawnego kościoła zachowała się tylko część ołtarzowa. Mimo że kompleks jest uznawany za zabytek historyczny o znaczeniu republikańskim, w ciągu ostatnich lat nie podjęto żadnych działań na rzecz jego konserwacji czy restauracji.
Widok ruin w latach 2006 i 2012. Ściany z otworem dziś nie istnieją (fot. społeczność na Facebooku „Połock: przeszłość i teraźniejszość”)
Porównanie stanu w latach 2020 i 2024. Pomnik szybko ulega dalszemu zniszczeniu (fot. społeczność na Facebooku „Połock: przeszłość i teraźniejszość”)
Południowa ściana apsydy — ostatnia względnie zachowana ściana barokowego kościoła (fot. społeczność na Facebooku „Połock: przeszłość i teraźniejszość”)
Krajoznawcy, porównując zdjęcia, stwierdzili, że w ciągu ostatnich lat zniknęła znaczna część murów: zawaliła się cała wschodnia ściana apsydy, ostatni fragment ściany ołtarzowej oraz część łuków podtrzymujących. Teraz zawalił się także mur, który te łuki podpierał.
Źródło: wb24.org, facebook.com/groups/153225413381656/posts/820472523323605/
