Dziś obchodzimy 100. rocznicę powołania Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP). 12 września 1924 roku gen. dyw. Władysław Sikorski wydał rozkaz o utworzeniu tej specjalnej formacji wojskowej, której zadaniem było zabezpieczenie granicy polsko-sowieckiej. Pierwsze jednostki KOP stanęły na wschodniej granicy Rzeczypospolitej w listopadzie 1924 roku.
Na dzień 1 grudnia 1927 roku, Korpus, dowodzony przez gen. dyw. Henryka Minkiewicza, składał się z dowództwa, 6 dowództw brygad, 2 dowództw półbrygad, 29 batalionów granicznych, 20 szwadronów kawalerii i dywizjonu żandarmerii, a jego stan osobowy wynosił około 25 000 ludzi. KOP odegrał kluczową rolę w uspokajaniu sytuacji na wschodnich rubieżach Polski, skutecznie przeciwdziałając napadom band z terytorium ZSRR.
fot. strazgraniczna.pl
Odznaka “Za Służbę Graniczną”, wzorowana na przedwojennej odznace KOP (źródło: wikipedia.org)
Formacja zajmowała się również ochroną znaków granicznych, zwalczaniem przemytu i nielegalnych przekroczeń granicy oraz współpracą z organami wojskowymi w obronie państwa. KOP realizował także działania społeczne i oświatowe, wspierając lokalną ludność poprzez pomoc w walce z żywiołami, organizowanie wydarzeń kulturalnych i zapewnianie pomocy medycznej i weterynaryjnej.
fot. strazgraniczna.pl
W 1926 roku utworzono Szkołę Podoficerów Zawodowych Piechoty i Kawalerii KOP, a w 1925 roku Dywizjon Żandarmerii. Formacja dysponowała również służbą wywiadowczą odpowiedzialną za kontrwywiad i zwalczanie antypaństwowej działalności politycznej. W 1929 roku, po gruntownej reorganizacji i wymianie kadry dowódczej, KOP podjął nowe wyzwania, w tym przekształcenie Batalionu Szkolnego w Centralną Szkołę Podoficerów KOP „Osowiec”.
źródło: strazgraniczna.pl
W 1938 roku, w obliczu rosnącego zagrożenia wojennego, Korpus został włączony w plan mobilizacyjny „W”, który przewidywał wzmocnienie oddziałów oraz wydzielenie kadr dla dywizji rezerwowych. W kampanii wrześniowej 1939 roku, KOP uczestniczył w obronie polskiego wybrzeża, walczył na Mierzei Helskiej, bronił umocnień pod Węgierską Górką, a także stoczył bohaterskie bitwy pod Wizną i Górą Strękową. Na wschodzie, jednostki KOP broniły się dzielnie przed armią sowiecką w bitwie pod Szackiem.
Słup graniczny używany na wschodniej granicy II RP. Replika (źródło: wikipedia.org/Kerim44)
W czasie sowieckiej okupacji ponad 500 żołnierzy KOP zostało zamordowanych przez NKWD w ramach zbrodni katyńskiej. 345 żołnierzy zostało aresztowanych i zaginęło na Wschodzie. Historykom udało się ustalić nazwiska 600 żołnierzy KOP poległych podczas wojny obronnej 1939 roku.
Przeczytaj również:
Źródło: wb24.org/strazgraniczna.pl
