Tuż przed Sylwestrem w warszawskim Domu Spotkań z Historią odbyło się wyjątkowe spotkanie, podczas którego Tomasz Kuba Kozłowski, wybitny znawca Kresów, przybliżył bogate tradycje świętowania ostatniego dnia starego i pierwszego dnia nowego roku, a także początków karnawału na Kresach w końcu XIX i na początku XX wieku. Wydarzenie było oparte na wspomnieniach, relacjach uczestników oraz tekstach literackich i ilustrowane oryginalną ikonografią z epoki.
Jednym z głównych wątków spotkania była tradycja kontraktów lwowskich, które odgrywały kluczową rolę w życiu towarzyskim i kulturalnym Kresów. Przybliżono również historię balów sylwestrowych, w których znaczącą rolę odegrała księżna Maria Klementyna Potocka, znana z organizowania wystawnych wydarzeń towarzyskich.
W tym kontekście Tomasz Kuba Kozłowski zwrócił uwagę na ówczesne trendy w modzie – stroje na takie wydarzenia były starannie przygotowywane, podkreślając status społeczny i zamiłowanie do elegancji. Kobiety nosiły bogato zdobione suknie balowe, często inspirowane europejskimi trendami, zaś panowie prezentowali się w doskonale skrojonych frakach i smokingach. Moda odgrywała istotną rolę w kreowaniu atmosfery tych wydarzeń.
Spotkanie nie obyło się bez akcentów białoruskich. Prelegent opowiedział, jak święta obchodzono w Mińsku Litewskim podczas I wojny światowej, przytaczając barwne wspomnienia mieszkańców. Wspominano także Sylwestra na Wileńszczyźnie, o którym pisał słynny krajan, Czesław Jankowski, pochodzący spod Oszmiany. Dzięki jego relacjom dowiedzieliśmy się, jak ważne były te chwile dla podtrzymania ducha wspólnoty i radości w trudnych czasach wojennych.
Tomasz Kuba Kozłowski przybliżył również atmosferę fantazyjnych balów organizowanych w dwudziestoleciu międzywojennym przez różne środowiska – stowarzyszenia, organizacje zawodowe i studenckie. Szczególną uwagę zwrócono na zabawy wileńskiej braci studenckiej oraz ciekawostki, takie jak historia klaczy Grażynki, która stała się atrakcją lwowskiego balu 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich.
W dwudziestoleciu międzywojennym na kresowych stołach podczas sylwestrowych zabaw nie mogło zabraknąć wykwintnych trunków, z których słynął Lwów. Wspomniano o renomowanych produktach firmy Baczewski, znanej z doskonałych wódek i likierów, które zdobywały uznanie nie tylko na Kresach, ale także na całym świecie.
Omówiono także wpływ lwowskich czasopism modowych na styl sylwestrowy tamtych czasów. Magazyny te, czerpiąc inspiracje wprost z Paryża – światowej stolicy mody, doradzały paniom, jak ubierać się na bale i przyjęcia. Na ich łamach można było znaleźć wskazówki dotyczące eleganckich sukni wieczorowych, dodatków oraz modnych fryzur.
Spotkanie było pełne anegdot, barwnych opowieści i nostalgicznych wspomnień, ukazujących, jak bogate i różnorodne były kresowe tradycje sylwestrowe i noworoczne. Dla uczestników była to niezapomniana okazja, by przenieść się w czasie i odkryć, jak przed laty bawili się na Kresach nasi przodkowie.
Kresowiak
fot. wb24.org
