95 lat temu (1930) zmarł Benedykt Dybowski – światowej sławy naukowiec i podróżnik, urodzony na dzisiejszej Białorusi, nazywany przez ludy całej Syberii „Dobrym Białym Bogiem”. Ten wybitny polski przyrodnik, profesor Uniwersytetu Lwowskiego, przeszedł niezwykłą drogę życia, którą zaznaczyło 12-letnie zesłanie na Syberię. Okres ten nie tylko na zawsze zmienił jego postrzeganie tego odległego regionu, ale również przyniósł światu cenne odkrycia i badania, które przyczyniły się do głębszego zrozumienia tamtejszej przyrody i ekosystemów.

Już na wstępie, życiorys Benedykta Dybowskiego stawia przed nami zagadki, zwłaszcza w kwestii daty i miejsca jego urodzenia. Różne źródła podają rozbieżne informacje: jedne mówią o 30 kwietnia (12 maja) 1833 roku, dworze Tonwy w dawnym powiecie nowogródzkim, inne zaś o 1830 roku, folwarku Adamaryn w powiecie mińskim. Jego edukacja rozpoczęła się w gimnazjum w Mińsku Litewskim, a następnie kontynuował studia przyrodnicze i medyczne na Uniwersytecie w Dorpacie, gdzie specjalizował się w zoologii i napisał swoją pierwszą pracę naukową. Edukację pogłębiał we Wrocławiu i Berlinie, gdzie, pod wpływem Jana Dzierżonia, zainteresował się pszczelarstwem.

Benedykt Dybowski ok. 1863 r. (fot. Biblioteka Narodowa)

Jego działalność patriotyczna i udział w powstaniu styczniowym doprowadziły do zesłania na Syberię, gdzie pomimo surowych warunków kontynuował prace przyrodnicze, zwłaszcza nad jeziorem Bajkał. Te badania przyczyniły się do rozwoju limnologii. Dybowski sklasyfikował setki nowych gatunków fauny i flory, a także odkrył podział jeziora Bajkał na basen wschodni i zachodni. Badał także inne obszary Syberii, co przyniosło mu uznanie i umożliwiło powrót do ojczyzny.

Benedykt Dybowski na zesłaniu (około 1866–1868)

Dom Benedykta Dybowskiego w Kułtuku (1926)

Po powrocie do Polski Dybowski objął katedrę zoologii na Uniwersytecie Lwowskim, gdzie pracował do 1906 roku, angażując się w działalność dydaktyczną i społeczną. Był pionierem darwinizmu w Polsce i członkiem wielu towarzystw naukowych, zarówno w kraju, jak i za granicą. Dybowski opublikował ponad 350 prac, z czego około 60 dotyczyło Syberii i Dalekiego Wschodu. Zmarł w nocy z 30 na 31 stycznia 1930 roku we Lwowie.

Kresowiak

Zdjęcie główne: etnomuzeum.eu/priroda.club

Wysyłam
Ocena czytelników
0 (0 głosów)