Przez lata uważano go za unikatowy rysunek z XVIII wieku. Był publikowany w poważnych wydawnictwach, na pocztówkach i stronach internetowych jako ilustracja dawnego Grodna. Tymczasem prawda jest zupełnie inna.
Jak ujawnił kanał na Telegramie „Spadczyna”, popularny obraz „Królewski pałac w Grodnie” powstał dopiero w 1994 roku. Jego autorem jest grodzieński malarz Czesław Roj (1942–2004), który stworzył akwarelę na potrzeby ekspozycji Grodzieńskiego Państwowego Muzeum Historyczno-Archeologicznego.
Pałac Królewski w Grodnie – obraz autorstwa Czesława Roja
Roj znany był z tworzenia historycznych rekonstrukcji — oprócz pałacu namalował również serię rysunków przedstawiających stroje mieszczan z XVII wieku. Mimo że informacja o autorstwie była znana od lat i pojawiła się m.in. w „Białoruskim Czasopiśmie Historycznym” w 2022 roku, dopiero teraz temat przebił się do szerszej świadomości.
Mieszczanie z XVII wieku na rysunku Czesława Roja w ekspozycji Grodzieńskiego Państwowego Muzeum Historyczno-Archeologicznego.
Pałac Królewski, znany również jako Nowy Zamek, został wzniesiony w latach 1737–1742 jako letnia rezydencja króla Augusta III Sasa, według projektu Carla Friedricha Pöppelmanna. Prace przy budowie prowadzili tacy znani architekci jak Johann Friedrich Knöbel, Joachim Daniel Jauch, a po 1789 roku — Giuseppe de Sacco. Pałac pełnił funkcję królewskiej rezydencji, a także był miejscem obrad Sejmów Generalnych w okresie I Rzeczypospolitej. To właśnie w jego murach odbył się w 1793 roku ostatni sejm Rzeczypospolitej Obojga Narodów, na którym zatwierdzono drugi rozbiór kraju.
Nowy Zamek w Grodnie (fot. wikipedia.org)
Choć zachowały się dokładne plany i rysunki techniczne z czasów jego budowy, brakuje oryginalnych artystycznych przedstawień z epoki. Dlatego akwarela Roja, wykonana z niezwykłą dbałością o szczegóły, łatwo mogła wprowadzić odbiorców w błąd.
Kresowiak
Wolność słowa ma swoją cenę – wspieraj polskie media na Białorusi! 
Dołącz do grona naszych Patronów i pomóż nam walczyć o zachowanie wolnego polskiego słowa na Białorusi. Twoje wsparcie pozwoli nam tworzyć jeszcze więcej wartościowych treści i docierać do jak największej liczby odbiorców.
Dlaczego warto nas wspierać?
Jesteśmy jedynym portalem Polaków na Wschodzie, który nie dostaje żadnych dotacji i utrzymuje się wyłącznie dzięki wsparciu czytelników. Mimo niezwykle niesprzyjających warunków, trudności finansowych i grożących na Białorusi represji za naszą działalność dziennikarską, osiągamy wyniki porównywalne, a nawet lepsze, niż wiele dotowanych portali kresowych i polonijnych.
Jeśli doceniasz naszą pracę, możesz postawić nam symboliczną kawę buycoffee.to/wb24info lub zostać naszym patronem i wspierać nas cyklicznie patronite.pl/wb24info. Każda pomoc ma znaczenie!
