227 lat temu, w 1798 roku, w Płaskowcach koło Grodna urodził się Jerzy Skanderbeg Bułharyn – działacz niepodległościowy, konspirator i generał, który całe swoje życie poświęcił walce o wolność Polski i Węgier.
Młodość i powstanie listopadowe
Wywodził się z gałęzi rodziny albańskiego pochodzenia, która osiedliła się na polskich Kresach. Służbę wojskową rozpoczął w armii Królestwa Polskiego. W czasie powstania listopadowego (1830–1831) był dowódcą w pułku ułanów i odznaczył się odwagą, za co w 1831 roku otrzymał Złoty Krzyż Orderu Virtuti Militari.
Jerzy Bułharyn
Konspiracja i powstanie krakowskie
Po upadku powstania listopadowego osiadł w Szobránc (obecnie Sobrance na Słowacji), gdzie zaangażował się w działalność konspiracyjną. Był jednym z założycieli loży karbonarskiej we Lwowie. W czasie powstania krakowskiego w 1846 roku wspierał działania powstańcze, dostarczając broń z Węgier i walcząc w rejonie Dobromyla i Sanoka.
Żołnierz Legionu Polskiego na Węgrzech (źródło: Z. Radoń, Kawaleria polska na Węgrzech 1848 – 1849)
Rewolucja węgierska i emigracja
W 1848 roku, podczas Wiosny Ludów, Bułharyn zorganizował Legion Polski na Węgrzech. W styczniu 1849 roku został mianowany pułkownikiem i dowódcą dywizji. Po klęsce rewolucji udał się na emigrację do Turcji, gdzie Lajos Kossuth mianował go generałem brygady. Następnie osiedlił się w Londynie, gdzie utrzymywał kontakty z polską emigracją. Zmarł w 1885 roku w Georgetown w Anglii i został pochowany na wyspie Jersey.
Nagrobek Jerzego Bułharyna (po prawej) na cmentarzu Almorah w Saint Helier, Jersey (fot. wikipedia)
Kresowiak
