241 lat temu, 27 maja 1784 roku, koło Pińska na Polesiu, urodził się Leon Borowski – wybitny polski filolog, krytyk literacki, nauczyciel i tłumacz, który odegrał ważną rolę w kształtowaniu polskiej literatury romantycznej. Jako jeden z pierwszych dostrzegł poetycki talent Adama Mickiewicza i zachęcał go do działalności literackiej.
Leon Borowski pochodził prawdopodobnie z rodziny unickiego proboszcza. Po ukończeniu szkoły wydziałowej w Postawach, w wieku 17 lat przybył do Wilna z zamiarem podjęcia studiów na Uniwersytecie Wileńskim. Z braku środków na naukę i utrzymanie, z pomocą przyszedł mu profesor Marcin Poczobut, który pomógł znaleźć pracę w biurze zarządu uniwersyteckiego. Dzięki temu Borowski mógł studiować na Wydziale Nauk Moralnych. W 1803 roku uzyskał dyplom kandydata filozofii. Od 1805 roku pełnił funkcję buchaltera w biurze zarządu Uniwersytetu Wileńskiego .
Leon Borowski (fot. epaveldas.lt)
Od 1807 roku Borowski pracował jako nauczyciel wymowy i poezji w gimnazjum w Świsłoczy, a od 1811 roku w Wilnie. W 1814 roku, po śmierci Euzebiusza Słowackiego, objął wykłady na Uniwersytecie Wileńskim. W 1816 roku uzyskał tytuł magistra filozofii. W 1821 roku został profesorem nadzwyczajnym, a w 1823 roku profesorem zwyczajnym. Po zamknięciu uniwersytetu w 1832 roku, Borowski kontynuował działalność jako cenzor. Do 1842 roku był również profesorem homiletyki w Akademii Duchownej w Wilnie.
Dzieło Borowskiego “Uwagi nad poezją i wymową i inne pisma krytycznoliterackie”, wydanie z 1972 roku (źródło: tezeusz.pl)
Borowski rozpoczął działalność literacką w 1806 roku, tłumacząc komedię Moliera pt. „Skąpiec”. Tłumaczył także utwory Jacques’a Delille’a, Miltona, Byrona oraz komedię Moliera „Kobiety filozofki”. Publikował artykuły satyryczne w „Wiadomościach Brukowych” oraz współpracował z „Dziennikiem Wileńskim” i „Tygodnikiem Wileńskim”. Działał aktywnie w Towarzystwie Szubrawców, przyjmując pseudonim „Pergrubius” .
Leon Borowski był jednym z pierwszych, którzy dostrzegli talent poetycki Adama Mickiewicza. Zachęcał go do działalności literackiej, przeznaczał wiele czasu na indywidualną pracę z poetą i recenzował jego utwory. Mickiewicz zawsze opowiadał, że Borowskiemu zawdzięcza swoje przyzwyczajenie do ścisłości i jasności wyrażeń, zarówno w wierszu, jak i w prozie. Konferencje literackie, które odbywał z Borowskim, zaliczał do swoich najprzyjemniejszych wspomnień uniwersyteckich.
Grób Leona Borowskiego w Wilnie (fot. Alma Pater/wikipedia.org)
W 1842 roku przeszedł na emeryturę z tytułem radcy stanu. Zmarł 4 kwietnia 1846 roku w Wilnie i został pochowany na cmentarzu Bernardyńskim w Wilnie. Na jego nagrobku znajduje się napis: „Pamięci uwielbianej, zasługom wiekopomnym tego, który pierwszy przeczuł w Mickiewiczu geniusza poezji narodowej, który ukształtował najznakomitszych poetów i prozaików polskich pierwszej połowy 19 wieku”.
Kresowiak
