Od 1 czerwca w Polsce obowiązują nowe przepisy dotyczące zatrudniania cudzoziemców oraz wydawania zezwoleń na pobyt w związku z pracą.
Cyfryzacja procedur
Od czerwca wszystkie wnioski o zatrudnienie cudzoziemca – zarówno oświadczenia, jak i zezwolenia na pracę sezonową – muszą być składane elektronicznie za pośrednictwem portalu praca.gov.pl. Dokumenty przesłane w formie papierowej – nie będą rozpatrywane. Pracodawcy mają też obowiązek przesyłać skany umów z cudzoziemcami za pośrednictwem systemu — jeszcze przed rozpoczęciem pracy.
Koniec “testu rynku pracy”
Zlikwidowano wymóg przeprowadzania testu rynku pracy — czyli potwierdzania braku odpowiednich kandydatów wśród bezrobotnych. W zamian starostowie otrzymują uprawnienie do sporządzania list zawodów lub usług, dla których wydawanie zezwoleń będzie zawieszane — szczególnie w powiatach dotkniętych zwolnieniami grupowymi.
Polecamy również: W Polsce wprowadzono limity na zatrudnianie obcokrajowców
Nowe obowiązki pracodawców
Od czerwca 2025 roku pracodawcy muszą:
-
Zawrzeć pisemną umowę z cudzoziemcem (w języku polskim lub dwujęzyczną – jeśli dwujęzyczna, tłumaczenie przysięgłe nie jest wymagane) i zachować jej kopię przez okres zatrudnienia oraz 2 lata po jego zakończeniu.
-
Przekazać kopię tej umowy odpowiednim organom przed rozpoczęciem pracy.
-
Płacić wynagrodzenie zgodne z umową — przynajmniej na poziomie minimalnej krajowej, przy co najmniej ¼ etatu.
-
W przypadku zatrudnienia obywateli Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy – składać oświadczenie, wpisuje się je do ewidencji, konieczne jest zgłoszenie podjęcia pracy w ciągu 7 dni oraz niepodjęcia – w ciągu 14 dni.
Surowsze kary i więcej kontroli
Za nielegalne zatrudnienie cudzoziemca pracodawca może zostać ukarany grzywną od 3 000 zł do 50 000 zł za każdego pracownika. Zaś sam cudzoziemiec – grzywną od co najmniej 1 000 zł .
Państwowa Inspekcja Pracy oraz Straż Graniczna zapowiadają intensywne kontrole w latach 2025–2027. Mogą one być przeprowadzane bez wcześniejszego uprzedzenia i obejmować m.in. legalność pobytu i zatrudnienia, warunki pracy, umowy oraz przestrzeganie przepisów BHP.
Uszczelnienie systemu wizowego i limity dla zagranicznych studentów
Konsulaty oraz Ministerstwo Spraw Zagranicznych zyskają szeroki dostęp do danych pozwalających na dokładniejszą ocenę ryzyka wizowego u kandydatów. Nowe przepisy umożliwiają sprawdzenie między innymi historii przekraczania granicy – dzięki integracji z systemami Straży Granicznej i bazą danych Pol‑on dotyczącą studentów i doktorantów . Ułatwienia proceduralne zostały wprowadzone również poprzez możliwość odbywania wizowych spotkań kwalifikacyjnych online, na przykład przez wideokonferencję – co ma za zadanie ograniczyć wpływ pośredników wizowych .
Jednocześnie uszczelniono system wydawania wiz, zapobiegając wykorzystywaniu wiz krajowych lub wydanych przez inne państwa Schengen do legalnej pracy w Polsce. Od teraz wymagane jest posiadanie odpowiedniego zezwolenia lub rezydencji – nie wystarczy wiza .
Równolegle wprowadzono znaczące zmiany na poziomie uczelni wyższych. Limit cudzoziemców został ustalony na poziomie maksymalnie 50 % ogółu studentów w danej instytucji – uczelnie, które ten próg przekraczają, muszą wstrzymać rekrutację zagranicznych kandydatów do momentu wyrównania proporcji. Nowością są także wymogi językowe – studenci muszą wykazać się znajomością języka na poziomie co najmniej B2 – oraz obowiązek zdawania egzaminu wstępnego lub rozmowy kwalifikacyjnej .
Wprowadzono też obowiązek wzajemnego informowania – konsulaty są zobligowane powiadamiać uczelnię, gdy ktoś nie rozpocznie studiów, a uczelnie muszą informować konsulaty o skreśleniu studenta z listy . To działanie ma zapobiec fikcyjnemu studiowaniu i nadużyciom wizowym, jakie udało się ujawnić w ostatnich latach.
Szczegółowe informacje o zmianach można przeczytać tutaj.
fot. pixabay
