XIX-wieczny dworek szlachecki w dawnym majątku Kowalewszczyzna pod Stołpcami trafił na listę budynków przeznaczonych do rozbiórki. Po interwencji mieszkańców prace zostały wstrzymane, jednak nie oznacza to, że zabytkowy budynek został ocalony.
Informacje o planowanym zburzeniu dworku przekazali mieszkańcy wioski portalowi „Onliner”. W latach 50. XX wieku na terenie majątku wzniesiono budynki domu opieki, które od końca 2000 roku stoją opuszczone i popadają w ruinę. Władze planowały zburzyć zniszczone obiekty i oczyścić teren, jednak wśród przeznaczonych do rozbiórki znalazł się również oryginalny dworek z końca XIX wieku.
fot. onliner.by
— Mieszkańcy bardzo martwią się o jego los i chcą doprowadzić do tego, aby budynek został uznany za zabytek i odzyskał dawny blask — mówi jedna z mieszkanek, Olga.
W wydziale architektury Stołpeckiego Rejonowego Komitetu Wykonawczego potwierdzono, że rozbiórka została tymczasowo wstrzymana.
— Rzeczywiście, planowano rozbiórkę, ale po tym, jak wokół dworku zrobiło się głośno, wstrzymaliśmy prace. Czy obiekt zostanie uznany za dobro historyczno-kulturowe, zdecyduje Miński Obwodowy Komitet Wykonawczy — przekazali urzędnicy.
fot. poshyk.info
Władze sugerują, że ratunkiem dla dworku mógłby być sponsor, który podjąłby się renowacji. Budynek został sprzedany w 2012 roku, jednak nowy właściciel nie wykorzystał go i ostatecznie się zrzekł. Od tego czasu obiekt znajduje się pod zarządem lokalnego wydziału oświaty.
Aktywiści zwracają uwagę, że urzędnicy przerzucają odpowiedzialność za ochronę dziedzictwa kulturowego na mieszkańców, unikając realizacji obowiązków wynikających z przepisów.
Fala rozbiórek przetacza się przez białoruską prowincję od kilku lat. Burzone są niemal wszystkie opuszczone obiekty należące do majątku publicznego — często bez wcześniejszej oceny ich wartości historycznej. W ogłoszonym przez Aleksandra Łukaszenkę „Roku porządkowania” sytuacja jeszcze się pogorszyła.
Adam Jerzy Czartoryski
Klasycystyczny dworek z końca XIX wieku powstał na miejscu wcześniejszej rezydencji rodu Słuszków, założycieli miasta Stołpce. W XVIII wieku majątek należał do książąt Czartoryskich, którzy przebudowali dawny drewniany dworek na murowany. Z miejscem tym związana jest postać księcia Adama Jerzego Czartoryskiego — szefa rządu ostatniego niepodległego Królestwa Polskiego i wybitnego dyplomaty polskiej emigracji po powstaniu listopadowym. Według dostępnych źródeł to właśnie on przeznaczył środki na budowę katedry św. Anny w Stołpcach.
Kresowiak
