3 жніўня 1946 года камунiстамi была забiта 17 гадовая Данута Седзiкоўна «Інка». Медсястра з легендарнай 5-й Вiленскай брыгады АК была прыгаворана марыянеткавым судом у Гданьску да смяротнага пакарання. Пасля падзення камунізму «Інка» была рэабілітаваная і стала адным з сiмвалаў антыкамуністычнага падполля ў Польшчы.
Данута Седзiкоўна была дачкой лесніка з невялікай вёскі Гушчэвіна на ўскраіне Белавежскай пушчы. У 1940 годзе яе бацьку — як дзяржаўнага чыноўніка — арыштавалі і выслалі ў Сібір. Ён пакінуў СССР разам з арміяй Андэрса, але загінуў у Тэгеране ў якасці каменданта лагера для польскіх бежанцаў. Маці Дануты змагалася ў антыфашысцкiм падполлi, за што ў 1943 годзе была арыштавана і забіта гестапаўцамі. Дануце было 15 гадоў, калі яна апошні раз бачыла сваю маці ў шпіталі ў Беластоку, закатаваную гестапаўцамі.
Інка з сястрой вырашылі пайсці па слядах маці і таксам далучылiся да Арміi Краёвай. Данута была сувязной у лесінспекцыі ў Нараўцы. Магчыма, на гэтым яе дзейнасць у Арміі Краёвай скончылася, але ў чэрвені 1945 г. яна была арыштавана Упраўленнем бяспекі за сувязь з часткамі Арміі Краёвай. Неўзабаве пасля арышту яе дзёрзка адбіў з рук камуністаў аддзел 5-й Віленскай брыгады, якой камандаваў вядомы «выкляты салдат» маёр Лупашка. Не маючы вялікага выбару, яна стала медсястрой у адным з эскадронаў. Разам са сваім падраздзяленнем яна перабралася ў Памеранію, дзе ўдзельнічала ў баявых дзеяннях – нападах на пасты і патрулі камунiстычнай бяспекi.
Арыштавана ў Гданьску 20 ліпеня 1946 г. па даносе каляжанкi. Нягледзячы на жорсткiя катаваннi, яна не раскрыла ніякіх звестак пра сваіх таварышаў. Яна адмовілася ад супрацоўніцтва і вырашыла не падпісваць ліст да прэзідэнта Берута з просьбай аб памілаванні, заявіўшы, што змагалася за справядлівую справу. У сакрэтным пасланні з турмы, дасланым сваім сёстрам Халіне і Ядвізе Мікалаеўскім з Гданьска, Данка пісала: “Мне сумна, што я мушу паміраць. Скажы маёй бабулі, што я паступіла правільна”.
Дзяўчыну расстралялі 28 жніўня 1946 года, за шэсць дзён да яе васемнаццацігоддзя. Гэты прысуд стаў сімвалам жорсткасці камуністычных судоў. Яе магіла знаходзіцца на гарнізонных могілках па адрасе вул. Біржа ў Гданьску.
Крыніца: muzhp.pl
Фота Wikimedia Commons
