153 гады таму, 5 чэрвеня 1870 г., у Бараціне каля Навагрудка нарадзіўся Слуга Божы біскуп Зыгмунт Лазінскі. Ён быў адным з найвыбітнейшых польскіх біскупаў ІІ Рэчы Паспалітай. Бiскуп Лазiнскi быў вязнем царскіх і бальшавіцкіх уладаў, заўсёды адстойваў веру і выступаў супраць атэістычнага камунізму. Любоў да радзімы з’яўляецца адной з формаў любові да бліжняга, прапаведаваў сваім вернікам непакорны біскуп.
Біскуп Зыгмунт Лазінскі лічыцца адным з найвялікшых мучанікаў Касцёла ў Беларусі, пасля ўніяцкага архіепіскапа св. Язафата Кунцэвіча і св. Анджэя Баболi. У 1957 г. пачаўся працэс яго беатыфікацыі, а ў 1993 г. Папа Ян Павел ІІ прызнаў яго Слугой Божым.
Зыгмунт Лазінскі атрымаў усебаковую адукацыю ў духоўнай семінарыі ў Пецярбургу.
Біскуп Зыгмунт Лазінскі (фота: Narodowe Archiwum Cyfrowe)
Пасля пасвячэння (1895) выкладаў Біблію ў семінарыі, а таксама працаваў катэхетам у адной з гімназій. Яго патрыятычны настрой не застаўся незаўважаным царскімі ўладамі. У 1898 г. асуджаны на 3 гады адзіночнага зняволення ў манастыры ў Аглоне, Латвія. Праз два гады, памілаваны, не змог вярнуцца да працы выкладчыкам і працаваў вікарыем у Смаленску, Туле і Рызе. У 1905 г. стаў пробашчам катэдральнай парафіі ў Мінску.
Вярнуўся ў Пецярбург у 1906 г., дзе пачаў чытаць лекцыі па біблеістыцы і яўрэйскай мове. Каб паглыбіць свае веды, ён на працягу года вучыўся ў Біблейскім інстытуце ў Рыме і здзейсніў навуковыя паездкі ў Святую Зямлю і Германію. Яго паплечнiк біскуп Ян Цеплак суправаджаў яго (або прадстаўляў як дэлегата) у яго пастырскіх паездках па велізарных прасторах Еўрапейскай Расіі, а таксама Сібіры і Далёкага Усходу.
У лістападзе 1917 г. Папа Рымскі прызначыў яго біскупам Мінскім. У Варшаве быў пасвечаны на біскупа кардыналам Аляксандр Какоўскім. Пасля заняцця Мінска Чырвонай Арміяй пяць месяцаў хаваўся ў лясах. Хаця бальшавікі прызначылі 100 тыс рублёў за ўказанне месцазнаходжання, ніхто яго не выдаў. «Дапамогу» ў захопе 48-гадовага біскупа аказалі толькі маладыя камуністы з Рэвалюцыйнага Чырвонага Варшаўскага палка, сфармаванага ў Расіі. – У жніўні 1919 г., пасля заняцця Мінска польскім войскам, біскуп Лазінскі вярнуўся да сваіх функцый. Праз год, калі горад зноў захапілі бальшавікі, ён застаўся на месцы, а ў сваіх лістах і пропаведзях смела кляймаваў бязбожнасць камунізму і знішчэнне царкоўнай маёмасці.
Біяграфія Слугі Божага біскупа Зыгмунта Лазінскага, выдадзеная кс. Езуітaмi ў 1936 годзе
У жніўні 1920 арыштаваны і абвінавачаны ў контррэвалюцыйнай дзейнасці. Праз 10 дзён яго вызвалілі, хоць ён заявіў, што ўсё жыццё будзе змагацца з камунізмам. Зноў арыштаваны ў пачатку верасня 1920 г., ён быў перавезены ў Бутырскую турму ў Маскве, дзе правёў 11 месяцаў. Дзякуючы дыпламатычным намаганням польскага ўрада ён быў вызвалены і ў ліпені 1923 г. высланы назад у Польшчу. Яму больш ніколі не дазволілі вярнуцца ў сваю дыяцэзію. Біскуп публічна асудзіў пазіцыю польскай дэлегацыі падчас мірных перамоваў у Рызе, у выніку якой Міншчына, населеная шматлікай польскай меншасцю, апынулася ў складзе бальшавіцкай Расіі.
Сын Адама Міцкевіча Уладзіслаў падчас вячэры ў біскупа Лазінскага ў Навагрудку (фота: fotopolska.eu)
Кавалер ордэнаў Белага Арла і Крыжа Доблесці, памёр ў Вялікую суботу 26 сакавіка 1932 года.
Kрыніца: adonai.pl/idziemy.pl
