91 год таму ў Польшчы ўпершыню адзначылі Свята мора – масавае мерапрыемства, якое выражала амбіцыі мiжваеннай Польшчы, звязаныя з развіццём ваенна-марскога флота, замежнага гандлю, але таксама з наяўнасцю ўласных калонiй. Свята адзначалi таксама і на Крэсах.
Святкаванне свята мора працягвалася два-тры дні. Свята звычайна пачыналася з урачыстага адбоя, падчас якога на мачце ўздымаўся сцяг з эмблемамі Марской і Каланіяльнай лігі. Пасля набажэнстваў у мясцовых храмах праходзілi ўрачыстыя шэсці мясцовых арганізацый, скаўтаў і дзяўчат у народных строях.
Наступным пунктам парадку дня, як правіла, былі водныя спаборніцтвы: па веславанні на каноэ і плаванні, байдарках, лодках і ўпрыгожаных плытах і г. д. Гэтыя мерапрыемствы адбываліся на рэках і азёрах.
Пасля водных мерапрыемстваў надыходзіў час народнага гуляння з танцамі, якое працягвалася да раніцы.
Ініцыятарамі Фестывалю мора былі члены Марской і Каланіяльнай лігі, арганізацыі з каля мільёнам членаў, якія ставілі сабе за мэту стварэнне польскіх калоній у Афрыцы і Паўднёвай Амерыцы. У брашуры “Чаму Польшча павінна мець калоніі?” пісалася між іншым аб доступе да каштоўнай сыравіны, зніжэнні беспрацоўя, павышэнні прэстыжу дзяржавы і многіх іншых перавагах наяўнасці заморскіх тэрыторый. Ліга была квітнеючай арганізацыяй з аддзяленнямі ў найбуйнейшых польскіх гарадах, аднак яе спробы каланізаваць бразільскую Парану ці Ліберыю скончыліся няўдачай па розных прычынах: палітычных, экалагічных і эканамічных. Свята мора з самага пачатку свайго існавання карысталася вялікай папулярнасцю, таму арганізоўвалася штогод, заўсёды з прыгожай аправай.
На падст. IPN, encyklopedia.puszcza-bialowieska.eu
Фота: Narodowe Archiwum Cyfrowe, IPN, facebook.com, wikimedia commons
