Hruszówka znajduje się 5 kilometrów od Lachowicz w obwodzie brzeskim. Częściowo zachował się tu słynny dworek Rejtanów. Jest to dość popularne miejsce wśród turystów. A po zakończeniu prac konserwatorskich i otwarciu ekspozycji muzealnych może stać się jednym z kulturalnych centrów Białorusi – pisze portal Smartpress.
W Hruszówce urodził się i zmarł najbardziej znany reprezentant rodu – Tadeusz Rejtan (1742‒1780), zasłynął jako poseł województwa nowogródzkiego na sejm rozbiorowy z 1773 r. Według tradycji rodzinnej, po nieudanym proteście i zatwierdzeniu przez sejm I rozbioru Rzeczypospolitej, Rejtan wrócił do rodzinnego majątku i tam popadł w obłęd. Ostatnie lata życia spędził zamknięty przez krewnych (sam rodziny nie założył) w „murowance”, czyli oficynie znajdującej się w pobliżu dworu. Tam miał popełnić samobójstwo, kalecząc się szkłem.
Dziś na terenie dawnego majątku można zobaczyć dom rodzinny z końca XIX wieku, zabudowania gospodarcze i to, co z nich zostało, “murowankę” z końca XVII wieku, w którym Tadeusz Rejtan mieszkał do ostatnich dni swojego życia, aleję, jezioro, brukówkę, pozostałości parku i płot. Również niedaleko samego dworu, na skraju lasu, znajduje się gotycka kaplica grobowa Rejtanów.
Smartpress/Maryna Valasar
Smartpress/Maryna Valasar
Smartpress/Maryna Valasar
Smartpress/Maryna Valasar
Dworek przez długi czas był zaniedbany. Dzięki inicjatywie badacza Zmiciera Jurkiewicza i koła artystycznego im. Tadeusza Rejtana oraz gazety „Kultura” w latach 2013-2018 w Hruszówce i w różnych miejscowościach na Białorusi odbywały się subotniki, kolonie, plenery, festiwale oraz imprezy tematyczne poświęcone Rejtanom i ich hruszowskiej siedzibie.
W różnych miejscach zespołu dworskiego wolontariusze ustawili tablice informacyjne z historią majątku i rodu Rejtanów.
Wspólnym wysiłkiem udało się uzyskać dotację z Unii Europejskiej na renowację dworu. Jego łączna kwota wynosi 1 327 000 euro. Część środków przekazała również strona białoruska. Renowacja rozpoczęła się w 2020 roku.
W ciągu ostatnich 3 lat dwór w Hruszówce został częściowo odrestaurowany. Pracy jest jeszcze dużo, ale efekty już widać.
Smartpress/Maryna Valasar
W piwnicach dworu zaplanowano ekspozycje muzealne, galerię sztuki i filię lachowickiej szkoły artystycznej, której uczniowie będą tu przyjeżdżać na plenery.
Pozostałe budynki kompleksu nadal pozostają w autentycznym stanie. Jedynie „murowankę” czasowo pokryto łupkiem.
Źródło: wb24.org/smartpress.by/polonika.pl
Fot. Smartpress/Maryna Valasar
