15 marca 1945 roku, na terenach Grodzieńszczyzny i w okolicach Mołodeczna (obecnie w obwodzie mińskim), sowieccy okupanci rozpoczęli brutalną pacyfikację polskiej ludności. W ciągu zaledwie dwóch miesięcy aresztowano 7.245 osób, z których 109 zostało rozstrzelanych na miejscu.
Operacja była przeprowadzona przez 6 i 10 dywizję NKWD i stanowiła kontynuację krwawej polityki sowieckich władz wobec polskiej ludności, rozpoczętej już po tzw. “wyzwoleniu” terenów obecnej Białorusi i Litwy z rąk niemieckich. Pierwsza fala represji, która miała miejsce między wrześniem a listopadem 1944 roku, pochłonęła życie 9.821 osób, głównie mieszkańców wsi. Liczba osób wywiezionych do łagrów lub przymusowo wcielonych do wojska pozostaje trudna do oszacowania.
Represje NKWD nie ograniczały się jedynie do aresztowań i egzekucji. Całe wioski takie jak Ławże, Okolica, Juszkiewicze, Klukowicze, Kołodziszki, Grodzie i Bobrowicze zostały spalone. Tragedia ta wpisuje się w szerszy kontekst brutalnej polityki sowietyzacji i rusyfikacji terenów, które przed wojną zamieszkiwała bardzo liczna polska społeczność.
Zakończenie II wojny światowej nie przyniosło ulgi dla Polaków zamieszkujących te ziemie. Zmuszeni do wyboru między pozostaniem a wyniszczeniem, wielu zdecydowało się na opuszczenie swoich domów. W ciągu dwóch lat po wojnie, z ziem włączonych do sowieckiej Białorusi wyjechało 226 315 Polaków w transportach Państwowego Urzędu Repatriacyjnego, a z obszarów włączonych do Litewskiej SRS – blisko 150 tysięcy.
Zachęcamy do pobrania grafik przygotowanych przez Instytut Pamięci Narodowej.
Przeczytaj także:
84. rocznica pierwszej masowej wywózki Kresowiaków na “nieludzką ziemię”
82 lata temu Sowieci przeprowadzili czwartą zbrodniczą deportację Polaków z Kresów Wschodnich
81 lat temu funkcjonariusze NKWD dokonali zbrodni na ludności kresowej w Oszmianie i Dubnie
Źródło: wb24.org
Grafiki: IPN
